UKUAJI WA MTOTO KIAKILI HUTEGEMEA UNYONYESHAJI ULIO BORA.

Na Kareny Masasy

MAZIWA ya mama ni maalumu kwa ajili ya lishe ya mtoto, yana virutubishi vyote anavyohitaji na humkinga dhidi ya maambukizi.

Faida za Unyonyeshaji wa maziwa ya mama unawawezesha mamilioni ya watoto wachanga na wadogo kuishi na kuwa na maendeleo mazuri ya ukuaji.

Sheila Mohamood anasema kuwa elimu ya unyonyeshaji mtoto baada ya kuzaliwa aliipata hospitalini lakini amekuwa akijitahidi kunyonyesha mtoto wake ipasavyo na sasa ana umri wa mwaka mmoja na nusu.

Pachazia John anasema kuwa amemuachicha mtoto wake wa mwaka mmoja ili ale na vyakula vingine anakiri elimu ya unyonyeshaji mpaka miaka miwili ameelezwa na wataalamu wa afya kliniki.

Samson Peter na Musa Onesmo wanasema kuwa mtoto ni haki yake kunyonya ndiyo maana wataalamu wanawaeleza wanawake wanyonyeshe miezi sita mfululizo bila kumpa kitu kingine.

Ofisa lishe halmashauri ya Msalala mkoani Shinyanga Peter Shimba anasema kuwa unyonyeshaji wa maziwa ya mama unaupatia nguvu mfumo wa ukuaji na maendeleo ya ufahamu na utambuzi (IQ) wa mtoto.

Shimba anasema kwa kiasi kikubwa husaidia katika kuimarisha mafanikio ya elimu, ushiriki katika nguvu kazi na kuongeza kipato katika maisha ya baadaye ya mtoto.

“Wapo wazazi ambao wamekuwa wakinga’ang’ania kuwekeza kwa mtoto umri ambao ubongo umekwisha komaa hauwezi tena watoto wote wanazaliwa na akili wajitahidi kwenye unyonyeshaji”anasema Shimba

Ofisa lishe mkoa wa Shinyanga Denis Madeleka anasema kuwa kwa mkoa wa Shinyanga una asilimia 83 ya watoto wanaonyonya maziwa ya mama kwa kipindi cha miezi sita pekee.

Madeleka anasema kuwa watoto wenye umri wa miezi 0 hadi 23 ni asilimia 99 walioanzishiwa maziwa ya mama ndani ya saa moja na walioendelea kunyonya baada ya saa moja ni asilimia 3.9.

“Waliondelea kunyonya baada ya mwaka mmoja ni asilimia 78 wazazi wanaelezwa umuhimu wa kunyonyesha watoto baada ya kuazaliwa na baada ya kufikisha umri wa mwaka mmoja ikiwa wataalamu kwenye vituo vya afya wameendelea kutoa elimu”anasema Madeleka.

Kwa mujibu wa Taasisi ya chakula na lishe nchini( TFNC ) inaeleza mnamo mwaka 1990 mkutano wa wataalamu wa lishe ulifanyika nchini Italia lengo kujadili mwelekeo wa kisera kuhusu kuendeleza unyonyeshaji Watoto maziwa ya mama.

Mkutano huo uliohisaniwa na mashirika ya Umoja wa Mataifa ya WHO (Shirika la Afya Duniani) na UNICEF (Shirika la Umoja wa Mataifa la kuhudumia watoto) Ulifanyika mwaka 1990

Azimio lililopitishwa na nchi wanachama kuweka mazingira wezeshi kwa wanawake kuweza kunyonyesha watoto wao maziwa ya mama pekee katika kipindi cha miezi 6 ya mwanzo .

Pia azimio hilo limewataka wanawake kunyonyesha baada ya kujifungua na kuendelea kuwanyonyesha watoto wao hadi watimize umri wa miaka miwili au zaidi.

Naibu Waziri wa Maendeleo ya Jamii, Jinsia, Wanawake na Makundi Maalumu Mwanaidi Khamis wakati akimwakilisha Waziri wa Afya Mhe Ummy Mwalimu anasema asilimia 97 ya watoto wanaozaliwa hunyonyeshwa maziwa ya mama.

Naibu waziri Khamis anasema pia asilimia 92 ya watoto hunyonyeshwa kwa kipindi cha mwaka mmoja na kuendelea.

Naibu waziri Khamis anasema kuwa 43% ya watoto ndio hunyonyeshwa hadi kipindi cha miaka miwili na kuendelea .

Naibu waziri Khamis anasema kuwa takwimu zinaonyesha kuwa asilimia 57 ya watoto ndiyo hunyonyeshwa maziwa ya mama pekee bila kuchanganya na chakula kingine ndani ya kipindi cha miezi 6.

"Tafiti zinaeleza kuwa mtoto akizaliwa na kuanza kunyonyeshwa maziwa ya mama ndani ya saa moja kunaweza kuokoa uhai wake kwani kuchelewa kumnyonyesha mtoto kuna changia kwa kiwango kikubwa vifo vya watoto wachanga ndani ya siku 28." anasema Khamis .

Naibu Waziri huyo aliwahimiza wahudumu katika vituo vya kutolea huduma za afya kutoa huduma kwa wakati husika na kuwaasa wazazi kuendelea kuhudhuria Kliniki kama inavyoagizwa

"Kunyonyesha maziwa ya mama kuna faida nyingi kwa mama na mtoto kwa kuwa kunaimarisha afya na ustawi wa mama na mtoto, huzuia aina zote za utapiamlo kwa mtoto kwa vile kuna kuwa na uhakika wa chakula"anasema Khamis

Naibu waziri Khamis anasema serikali itaendelea kuimarisha na kuendeleza juhudi za kulinda Afya ya watoto kupitia unyonyeshaji maziwa ya mama, kutenga fedha na kufuatilia utekelezaji wa sheria, kanuni na miongozo iliyopo .

Naibu waziri Khamisi anasema faida nyingine ya unyonyeshaji ni kuwajengea afya njema ambayo itawafanya wawe wenye mafanikio katika maisha yao nani chanzo bora cha virutubishi na kinga ya mwili.