KWA NINI MAZUNGUMZO YA MAPENZI NA NGONO YANAVUTIA ZAIDI KATIKA JAMII?

 

Ngono na mapenzi ni mahitaji ya asili yaliyo mizizi ndani ya biolojia ya mwanadamu. Kwa mujibu wa “Ngazi ya Mahitaji ya Maslow,” yanahesabiwa kuwa sehemu ya mahitaji ya kimwili na kisaikolojia. Watu huvutiwa “kiasili na mada hizi” kwa sababu huchochea “vituo vya raha katika ubongo.” Zaidi ya hayo, katika tamaduni nyingi, “mwiko kuhusu ngono” huongeza hamu ya kujua, na hivyo mazungumzo ya ngono huwa ya kusisimua, ya siri, na yenye hisia zaidi kuliko mada za kawaida za kila siku.

Dkt. Helen Fisher, mtaalamu wa sayansi ya ubongo, anasema, “Mazungumzo kuhusu ngono na mapenzi huchochea utoaji wa dopamine,” kemikali inayohusishwa na raha na zawadi. Mada hizi "huchochea vituo vya raha vya ubongo," na kuzifanya ziwe na mvuto wa kihisia zaidi kuliko mada kama "sera za kiuchumi au siasa." Dkt. Fisher anaeleza kwamba, “Ubongo umeundwa kiasili kuzipa kipaumbele hisia za kimapenzi na mahusiano ya kingono,” jambo linaloeleza kwa nini mazungumzo haya huhisiwa kuwa ya kusisimua na yenye thawabu kihisia.

 Mtaalamu wa anthropolojia ya kitamaduni, Margaret Mead, anabainisha, “Popote ambapo ngono huchukuliwa kuwa mwiko, hamu ya kujua huongezeka.” Katika jamii ambazo masuala ya ngono hayazungumzwi waziwazi, watu mara nyingi “huanzisha mazungumzo ya siri” juu ya mada hiyo. Mead anaongeza kuwa, “Kile kilichokatazwa huwa cha kuvutia zaidi,” akimaanisha kuwa kadri mada inavyozuiwa, ndivyo watu wanavyovutiwa zaidi kuijadili isivyo rasmi. Hali hii husababisha “utamaduni wa kunong’onezana na usiri,” ambapo mazungumzo kuhusu ngono hustawi faraghani hata yakizuiliwa hadharani.

 Katika nyanja ya vyombo vya habari, mtaalamu Marshall McLuhan anaeleza kuwa, “Kifaa cha habari ndicho ujumbe wenyewe,” akisisitiza kwamba njia tunazopokea taarifa huathiri kile tunachothamini. Vyombo vya habari vya kisasa – runinga, muziki, na hasa mitandao ya kijamii – “vinaongeza nguvu kwa mada za mapenzi na ngono” kwa sababu huvutia umakini haraka. Neil Postman, mkosoaji wa utamaduni, alisema, “Tunajiburudisha hadi kufa,” akionyesha kuwa burudani imechukua nafasi ya mijadala ya maana. Mvuto huu umefanya watu “wape kipaumbele maudhui ya kimapenzi na kingono” katika mazungumzo ya kila siku kuliko masuala ya kitaaluma au muhimu kijamii.

Mwanapsikolojia wa kijamii, Dr. Erving Goffman, anasema, "Sote tunacheza majukumu ili kudhibiti jinsi wengine wanavyotutambua." Kuzungumzia mahusiano au maisha ya mapenzi husaidia watu "kujenga utambulisho wa kijamii unaotakikana" ndani ya kundi lao. Dr. Brené Brown anaongeza kuwa, "Udhaifu, hasa katika mapenzi, huwa sarafu ya kuungana." Kushiriki uzoefu wa kimapenzi kunaweza "kuongeza kujiamini" na kumfanya mtu ahisi kuwa anazuiliwa zaidi, kuthaminiwa, au kuheshimiwa—hivyo kuimarisha ego na hadhi yake ya kijamii ndani ya mazingira ya kundi.

 Aidha, utani kuhusu mapenzi na ngono hutoa “mapumziko” kutoka kwa ukweli mgumu kama umasikini, ufisadi, au ukosefu wa ajira. Wataalamu wa jamii wanabainisha kuwa, kuzungumzia maisha ya kimapenzi kunatoa watu nafasi ya kupumzika akili zao kutoka changamoto za kila siku. Hii ni “mbinu ya kujilinda kisaikolojia” inayowasaidia watu kuhisi furaha na ushawishi katika maisha yao ya kijamii.

Hata hivyo, kuna changamoto nyingine. “Baadhi ya watu hawana nafasi au elimu inayojenga hamu ya kuelewa masuala makubwa ya jamii,” na wengine “huhisi kukosa uwezo au tumaini” kuhusu masuala kama siasa, uchumi, au mazingira, na kwa hivyo “hujitenga kabisa na mambo haya.” Wataalamu wa elimu na jamii wanasema hali hii inachangia upungufu wa fikra za kina na kushindwa kushiriki kikamilifu katika mijadala ya kijamii.

 Wanasayansi wa kidini wa ukristo wanatambua kuwa ingawa uhusiano wa mapenzi ni sehemu ya asili na nzuri ya maisha ya mwanadamu, unaweza kutumiwa vibaya na nguvu za uovu endapo utaachwa nje ya mpango wa mungu. kama anavyobainisha dkt. john piper katika kitabu chake desiring god (2003), “uhusiano wa mapenzi ni zawadi nzuri kutoka kwa Mungu, lakini kama zawadi nyingine zote nzuri, unaweza kuharibika na kuwa chanzo cha majaribu na dhambi.”

Mazungumzo kuhusu mapenzi  yanaweza kuwa chanya na yenye maadili ikiwa yanakuza uelewa, heshima, na uadilifu wa kimaadili. hata hivyo, yanapotumika kueneza tamaa, udanganyifu, au ukosefu wa maadili, mazungumzo hayo yanaendana na kile mafundisho ya kikristo yanachoitaja kama “matendo ya mwili” (wagalatia 5:19-21).

Kama una Taarifa, Habari, Tangazo n.k Wasiliana nasi kupitia shinyapress@gmail.com au +255 788 469 464